اگر میخواهیم پس از ماه رمضان و در عید فطر، عهد کنیم که انسان دیگری شویم، چهار مرحله را در زندگی خود به کار بگیریم.
چهار مرحله مهم برای عهد و پیمان با خدا وجود دارد که شامل مشارطه، مراقبه، محاسبه و معاتبه است. در مشارطه انسان با خود عهد و پیمان مىبندد که در انجام تکالیف و اداى وظایف و ایفاى مسئولیتها به هیچ وجه کوتاهى نکرده و از دستورهاى شرع انور تجاوز نکند. همچنین متعهد مىشود در کارهاى خیر کوشا باشد و از کارهاى ناپسند خوددارى کند.
در مراقبه انسان پس از آنکه با خود عهد و پیمان و شرط بست، باید در تمام اوضاع و احوال و در همه روز، مراقب اعمال و رفتار خود باشد که در اثر غفلت و سهلانگارى، شرط و عهد خود را نشکند. در این مرحله انسان دائماً باید از خود مراقب باشد. حالا هر چه انسان رو به کمال برود و منازل و مراحل را بیشتر طی کند، مراقبه او دقیقتر و عمیقتر خواهد شد.
در مرحله محاسبه انسان پس از آنکه با خود عهد بست تا اموری را انجام دهد یا ترک کند، بعد از مدتی مثلاً یک روزه به محاسبه خود میپردازد تا مشخص شود چه مقدار موفق و چه مقدار ناموفق بوده است. این محاسبه تقریباً هر شب میتواند
صورت گیرد.
مرحله آخر معاتبه و معاقبه است. فرد پس از آنکه از محاسبه و بازنگرى در اعمال روزانه خود فراغت حاصل کرد، با محکمه وجدان، خود را معاتبه میکند، یعنى از خود انتقاد میکند و خود را مورد عتاب قرار میدهد که چرا فلان عمل را طبق عهد و شرط خود به جا نیاوردم و به این وسیله خود را براى جبران و ترمیم نواقص آماده میسازد. گاهی نیز خود را عقاب، یعنی مجازات میکند تا دیگر عمل خلاف انجام ندهد.